Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji a pełnoprawna spółka z o.o.
Spółka z o.o. w organizacji jest początkową (startową) fazą istnienia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i powstaje z chwilą zawarcia umowy spółki. Przypomnę, że – co do zasady – na procedurę założenia spółki z o.o. składa się m.in. sporządzenie umowy spółki, podpisanie tej umowy (zawarcie) w formie aktu notarialnego, sporządzenie i wystosowanie do sądu rejestrowego wniosku o rejestrację spółki w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS), wydanie postanowienia przez sąd rejestrowy o rejestracji spółki.
W okresie pomiędzy zawarciem umowy spółki, a dokonaniem wpisu w KRS spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest spółką w organizacji.
Cały proces zakładania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może trwać od kilku dni (mój osobisty rekord to 7 dni), nawet do kilku czy kilkunastu tygodni (wszystko zależy od sprawności działania sądu). Najdłuższym etapem jest z reguły postępowanie rejestrowe, które następuje po złożeniu wniosku o rejestrację spółki do KRS. Zamiast biernie czekać na zarejestrowanie spółki, wspólnicy mogą już w zasadzie normalnie działać korzystając ze spółki z organizacji.
Spółka w organizacji może działać w obrocie gospodarczym tak samo, jak właściwa spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. To znaczy, że spółka w organizacji może zwierać umowy, nabywać lub sprzedawać towary bądź usługi, kupować nieruchomości, zatrudniać i zwalniać pracowników, wytaczać procesy przed sądem lub zostać pozwana. Spółka w organizacji może mieć swój numer NIP, w związku z tym może wystawiać faktury za wykonane usługi lub sprzedane towary. Spółka w organizacji może już zatem zarabiać.
Do spółki w organizacji stosuje się odpowiednio przepisy o spółce z o.o. z kilkoma wyjątkami. Niektóre z nich są bardzo istotne, a niektóre mniej. Wśród różnic można wymienić brak możliwości zbywania udziałów w spółce w organizacji, podczas gdy w spółce z o.o. jest to dopuszczalne.
Nazwa spółki w organizacji jest taka sama, jak nazwa właściwej spółki z dodatkiem „spółka w organizacji”.
Inaczej w spółce w organizacji przedstawiają się również zasady reprezentacji spółki oraz reguły odpowiedzialności za jej zobowiązania.
Reprezentacja spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji
Istotną różnicą pomiędzy właściwą spółka z o.o., a spółką w organizacji są zasady reprezentacji, czyli tego kto w imieniu spółki może dokonywać czynności prawnych, tzn. zawierać umowy, sprzedawać towar itp. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością reprezentowana jest przez zarząd. Może być również reprezentowana przez prokurenta. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji również jest reprezentowana przez zarząd. Dodatkowo taką spółkę może jeszcze reprezentować specjalny pełnomocnik powołany uchwałą wspólników. Taki pełnomocnik będzie mógł reprezentować spółki np. w okresie, kiedy nie będzie jeszcze powołanego zarządu. W odróżnieniu od właściwej spółki z o.o., spółka w organizacji nie musi mieć bowiem ustanowionego zarządu.
Spółka w organizacji nie może ustanowić prokurenta, ponieważ mogą to robić tylko podmioty wpisane do rejestru, tymczasem spółka w organizacji z momentem wpisania do rejestru przekształca się we właściwą spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.
Reprezentacja jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji
Szczególna zasada reprezentacji obowiązuje w przypadku jednoosobowej spółki z o.o. w organizacji, w której jedyny wspólnik jest jednocześnie jedynym członkiem zarządu. W takiej sytuacji, jest on uprawniony tylko i wyłącznie do podpisania wniosku o rejestrację spółki w KRS. Wszystkie inne czynności za spółkę może wykonywać tylko pełnomocnik ustanowiony uchwałą wspólników.
Odpowiedzialność za zobowiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji
Zupełnie inaczej przedstawiają się również zasady odpowiedzialności za zobowiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji. W spółce z o.o. wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki. Za swoje zobowiązania odpowiada tylko spółka. Tymczasem za zobowiązania spółce w organizacji za jej zobowiązania (oprócz niej samej) odpowiadają także osoby, które działały za tę spółkę (czyli np. zarząd lub wspomniany powyżej pełnomocnik), a także wspólnicy, przy czym ich odpowiedzialność ograniczoną jest to wysokości niewniesionego do spółki wkładu (do spółki w organizacji nie trzeba koniecznie wnosić wkładów).
Czas trwania spółki w organizacji i jej zakończenie.
Byt spółki w organizacji ustaje w chwili wpisu spółki do rejestru (wydania postanowienia o wpisie spółki do KRS przez sąd rejestrowy). Od tej chwili powstaje spółka właściwa, której przysługują wszystkie prawa i obowiązki nabyte przez spółkę w organizacji. Spółka właściwa wchodzi we wszystkie umowy zawarte przez spółkę w organizacji.
Spółka z o.o. w organizacji musi złożyć wniosek o jej rejestrację w KRS najpóźniej w terminie 6 miesięcy od dnia swojego powstania (czyli od dnia podpisania umowy spółki z o.o.). Jeśli tego nie zrobi, umowa spółki ulega rozwiązaniu. W takim wypadku wspólnicy powinni rozwiązać spółkę w organizacji po natychmiastowej spłacie wszystkich zobowiązań. Jeśli spółka nie będzie wstanie spłacić swoich zobowiązań konieczne będzie przeprowadzenie przez zarząd postępowania w przedmiocie jej likwidacji.