Czy członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może prowadzić działalność konkurencyjną wobec spółki?
Czy będąc członkiem zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością możesz podjąć się prowadzenia działalności w innej, konkurencyjnej spółce? Tak, ale …
Zasadą jest, że będąc członkiem zarządu nie możesz bez zgody spółki:
- zajmować się interesami konkurencyjnymi wobec spółki;
- uczestniczyć w spółce konkurencyjnej jako wspólnik spółki cywilnej, spółki osobowej lub jako członek organu spółki kapitałowej;
- uczestniczyć w innej konkurencyjnej osobie prawnej jako członek organu;
- brać udział w konkurencyjnej spółce kapitałowej w przypadku posiadania w tej spółce co najmniej 10% udziałów lub akcji tej spółki albo prawa do powołania co najmniej jednego członka zarządu.
Z powyższej zasady wynika obowiązek zachowania przez członka zarządu lojalności wobec spółki, w której pełni funkcję, bowiem powołanie do funkcji członka zarządu jest wyrazem szczególnego zaufania spółki wobec tej osoby.
Zatem, aby móc uczestniczyć w działalności konkurencyjnej – czy to jako członek organu innej spółki, czy wspólnik spółki osobowej lub w innej wymienionej wyżej formie, bezwzględnie musisz uzyskać wcześniej zgodę spółki na takie działanie, aby nie narazić się na odpowiedzialność względem spółki.
Co należy rozumieć przez zajmowanie się interesami konkurencyjnymi? Przepisy nie definiują tego pojęcia, ale przyjmuje się, że podmiot jest konkurencyjny, jeżeli pozostaje on w związku z działalnością spółki, a pomiędzy podmiotami istnieje element rywalizacji gospodarczej.
Zgoda spółki na prowadzenie przez członka zarządu działalności konkurencyjnej
Zgoda spółki – czyli kogo? Zgoda powinna być wyrażona przez organ uprawniony do powołania zarządu, chyba że w umowie spółki postanowiono inaczej. W praktyce oznacza to, że w większości przypadków zgoda będzie wyrażona przez zgromadzenie wspólników (w formie uchwały).
Jak już zostało wcześniej wspomniane, zgoda spółki powinna zostać uzyskana przed podjęciem przez członka zarządu działań będących konkurencyjnymi w stosunku do profilu działalności spółki. Taką zgodę powinna uzyskać również osoba pretendująca do pełnienia funkcji członka zarządu, która już zajmuje działalnością konkurencyjną względem spółki.
Zgoda spółki może zostać udzielona w każdej formie – także ustnej, jednak w interesie członka zarządu jest to, aby zgoda ta była wyrażona w formie pisemnej, co pozwoli mu zabezpieczyć się na przyszłość przed ewentualnym zarzutem braku uzyskania takiej zgody. Zgoda spółki nie może być dorozumiana, co oznacza, że nie można przyjąć, że zgoda została udzielona, jeżeli spółka posiada wiedzę o podejmowaniu przez członka zarządu działalności konkurencyjnej, ale przez pewien czas nie wyciąga wobec członka zarządu żadnej sankcji. Zgoda spółki może zostać również wyrażona w umowie spółki.
Członek zarządu powinien również zadbać, aby w oświadczeniu o zgodzie spółka doprecyzowała jakiego rodzaju działalności może podejmować się członek zarządu, bowiem zgoda może dotyczyć wyłącznie takich czynności konkurencyjnych, które są spółce znane.
Czy uzyskanie przez jednego z członków zarządu zgody spółki rozciąga się wobec innych członków zarządu? Nie, zgoda spółki dotyczy indywidualnie członka zarządu, wobec czego inny członek zarządu zamierzający podjąć działalność konkurencyjną powinien uzyskać osobną zgodę. Wyjątkiem od powyższej zasady jest zgoda spółki wyrażona w umowie spółki, która jest tzw. zgodą blankietową, odnoszącą się z zasady do ogółu członków zarządu.
Odpowiedzialność członka zarządu wobec spółki z tytułu prowadzenia działalności konkurencyjnej bez zgody spółki
Konsekwencją naruszenia przez członka zarządu zakazu konkurencji może być żądanie przez spółkę zaprzestania naruszeń, tj. podejmowania działalności konkurencyjnej, a także pociągnięcie go przez spółkę do odpowiedzialności odszkodowawczej, za szkody spowodowane spółce z tytułu naruszenia zakazu konkurencji.
Naruszenie przez członka zarządu zakazu konkurencji może prowadzić również do odwołania go z funkcji członka zarządu lub zawieszenia do czasu zaprzestania naruszania przez członka zarządu tego zakazu.
Więcej na ten temat przeczytasz tutaj: Zakaz konkurencji w spółce z o.o.